सनातन धर्मात एकादशीचे व्रत अत्यंत महत्त्वाचे मानले जाते. जगाचे पालनकर्ते भगवान विष्णूचा आशीर्वाद मिळावा आणि जीवनात आनंद मिळावा यासाठी हा उपवास केला जातो. पौष महिन्यातील शुक्ल पक्ष हा विशेष मानला जातो. तिला पौष पुत्रदा एकादशी असे म्हणतात. या दिवशी भगवान विष्णूची पूजा केली जाते आणि विधीनुसार उपवास केला जातो. पौष पुत्रदा एकादशीचा खऱ्या मनाने उपवास केल्याने आणि भगवान विष्णूची पूजा केल्याने पापांपासून मुक्ती मिळते, असे मानले जाते. पौष पुत्रदा एकादशीला पूजेबरोबरच दान करणे अत्यंत शुभ मानले जाते. मात्र, काही गोष्टी अशा आहेत ज्या एकादशीला दान करू नयेत. एकादशीच्या दिवशी तुम्ही या वस्तूंचे दान केले तर तुमचे आगामी 2026 हे वर्ष खराब जाऊ शकतं.
हिंदू धर्मात एकादशी हे व्रत अत्यंत पवित्र आणि श्रेष्ठ मानले जाते. प्रत्येक हिंदू महिन्याच्या शुक्ल आणि कृष्ण पक्षात येणाऱ्या अकराव्या तिथीला एकादशी म्हणतात. वर्षात एकूण २४ एकादशी येतात आणि अधिक मास असल्यास त्यांची संख्या २६ होते. ही तिथी भगवान विष्णूंना समर्पित असल्याने तिला ‘हरिवासरा’ असेही म्हणतात. एकादशीच्या व्रताचे मुख्य महत्त्व म्हणजे मन आणि शरीराची शुद्धी. आध्यात्मिक दृष्टिकोनातून, या दिवशी उपवास केल्याने इंद्रियांवर ताण कमी येतो आणि ईश्वराप्रती एकाग्रता वाढते.
कधी आहे पौष पुत्रदा एकादशी ?
‘पद्मपुराणानुसार’, एकादशीचे व्रत केल्याने सात जन्मांची पापे नष्ट होतात आणि व्यक्तीला मृत्यूनंतर मोक्ष प्राप्ती होते. या दिवशी अन्नाचा, विशेषतः भाताचा त्याग केला जातो, कारण धार्मिक मान्यतेनुसार त्या दिवशी भातात पापाचा निवास असतो. विज्ञानाच्या दृष्टीने पाहिले तर, पंधरवड्यातून एकदा उपवास केल्याने पचनसंस्थेला विश्रांती मिळते आणि शरीरातील विषारी घटक (Toxins) बाहेर पडण्यास मदत होते. या दिवशी विष्णू सहस्रनामाचे पठण, भजन आणि दानधर्माला विशेष महत्त्व आहे. आषाढी एकादशी आणि कार्तिकी एकादशी या महाराष्ट्रात मोठ्या उत्साहात साजऱ्या केल्या जातात, जिथे पंढरपूरची वारी हे भक्तीचे सर्वोच्च प्रतीक मानले जाते.
पंचांगानुसार, यावेळी पौष महिन्याच्या शुक्ल पक्षाची एकादशी तिथी 30 डिसेंबर 2025 रोजी सकाळी 7:50 वाजता सुरू होईल. ही तिथी 31 डिसेंबर रोजी सकाळी 5 वाजता संपणार आहे. अशा परिस्थितीत पौष पुत्रदा एकादशीचे व्रत 30 डिसेंबर 2025, मंगळवारी पाळले जाईल.
पौष पुत्रदा एकादशीला या वस्तूंचे दान करू नका…
- पौष पुत्रदा एकादशीच्या दिवशी लोहदान करू नये. या दिवशी लोहदान करणे शुभ नाही. यामुळे पाप होते आणि उपासनेचे फळ मिळत नाही.
- पौष पुत्रदा एकादशीला मीठदान करू नये. असे मानले जाते की या दिवशी मीठ दान करण्यासाठी घरात अशांतता असते. त्याच वेळी, उपवास मोडला जातो.
- या एकादशीला कोणत्याही प्रकारची धारदार वस्तू दान करू नये. या दिवशी जर काही धारदार दान केले तर भगवान विष्णू क्रोधित होऊ शकतात.
- पौष पुत्रदा एकादशीला तेल दान करू नये. असे मानले जाते की या दिवशी तेलाचे दान केल्याने ग्रहदोष निर्माण होतात. याशिवाय पैशांचे नुकसानही होत आहे.
- पौष पुत्रदा एकादशीच्या दिवशी गहू, तांदूळ, मका, राई, बार्ली, ओट्स, बाजरी आणि बिया यासारखे धान्य दान करू नये. यामुळे उपवास करणारी व्यक्ती पापाचा भाग बनते.
( डिस्क्लेमर : वरील माहिती उपलब्ध स्रोतावरून देण्यात आलेली आहे. याच्या तथ्यांबद्दल आम्ही कुठलाही दावा करीत नाही, तसेच अंधश्रद्धेला दुजोरा देत नाही)
Leave a Reply