सनातन परंपरेत पाणी अत्यंत पवित्र मानले जाते. हिंदू धर्मात सर्व नद्या, समुद्र आणि तलाव यांच्या पाण्याला स्वतःचे महत्त्व आहे, परंतु त्यापैकी सर्वात पवित्र आणि पूजनीय म्हणजे गंगेचे पाणी. पौराणिक मान्यतेनुसार, गंगेची उत्पत्ती भगवान विष्णूच्या अंगठ्यापासून झाली आहे, ज्यांना जगाचे पालनकर्ते मानले जाते. म्हणूनच सनातनी अमृत मानल्या जाणाऱ्या गंगाजला श्रीहरिंचे चरणामृत असेही म्हटले जाते. हिंदू मान्यतेनुसार घरात गंगाजल आणण्यासाठी आणि ठेवण्यासाठी काही नियम आहेत जे वर्षानुवर्षे ठेवूनही खराब होत नाहीत. गंगाजलाशी संबंधित धार्मिक नियमांबद्दल सविस्तर जाणून घेऊया. जर तुम्हाला तुमच्या घरात ठेवलेले गंगाजल नेहमी शुद्ध आणि पुण्यवान राहायचे असेल तर ते घरात आणण्याचे आणि ठेवण्याचे नियम तुम्हाला माहित असणे आवश्यक आहे.
हिंदू मान्यतेनुसार घरात गंगाजल आणण्यासाठी मनुष्याने गंगेच्या काठावर जाऊन स्नान केले पाहिजे आणि त्यानंतर ते प्लास्टिकमध्ये आणण्याऐवजी ते ब्राँझच्या किंवा पितळेच्या भांड्यात ठेवून मोठ्या शुद्धतेने घरात आणले पाहिजे. अशीही मान्यता आहे की ज्या भांड्यात गंगाजल भरायचे आहे आणि घरी आणायचे आहे, ते भांडे गाईच्या दुधाने भरून गंगेला अर्पण केले पाहिजे. हिंदू धर्मात गंगाजल हे केवळ पाणी नसून ते पवित्रता आणि मोक्षाचे प्रतीक मानले जाते. गंगा नदीला ‘देवपथगामिनी’ म्हटले जाते, जिचा उगम भगवान शिवाच्या जटेतून झाला आहे.
शास्त्रीय दृष्टिकोनातून पाहिले तर, गंगेच्या पाण्यात काही विशिष्ट खनिजे आणि औषधी वनस्पतींचे अंश असतात, ज्यामुळे हे पाणी वर्षानुवर्षे साठवून ठेवले तरी खराब होत नाही. आध्यात्मिक दृष्टिकोनातून, गंगाजल सर्व पापांचे नाशक मानले जाते. मृत्यूपूर्वी व्यक्तीच्या मुखात गंगाजल टाकल्याने तिला मोक्ष मिळतो, अशी श्रद्धा आहे. कोणतेही मंगल कार्य, अभिषेक किंवा शुद्धीकरण विधी गंगाजलाशिवाय अपूर्ण मानला जातो. गंगाजलाचा वापर दैनंदिन जीवनात आणि धार्मिक कार्यांत विविध प्रकारे केला जातो. घरात नकारात्मक ऊर्जा जाणवत असल्यास संपूर्ण घरात गंगाजल शिंपडल्याने वातावरण शुद्ध आणि सकारात्मक होते. देवघरात मूर्तींना अभिषेक करण्यासाठी किंवा पूजेच्या कलशात गंगाजल वापरले जाते. ग्रहपीडा किंवा वास्तूदोषाचा प्रभाव कमी करण्यासाठी दर सोमवारी किंवा शनिवारी अंघोळीच्या पाण्यात काही थेंब गंगाजल टाकून स्नान करणे लाभदायक ठरते. असे मानले जाते की, गंगाजलाच्या केवळ स्पर्शानं किंवा दर्शनाने मनातील अस्वस्थता दूर होऊन मानसिक शांती लाभते. जर तुम्हाला तुमच्या घरात ठेवलेले गंगाजल नेहमी शुद्ध आणि पुण्यवान राहायचे असेल तर ते घरात आणण्याचे आणि ठेवण्याचे नियम तुम्हाला माहित असणे आवश्यक आहे. हिंदू मान्यतेनुसार घरात गंगाजल आणण्यासाठी मनुष्याने गंगेच्या काठावर जाऊन स्नान केले पाहिजे आणि त्यानंतर ते प्लास्टिकमध्ये आणण्याऐवजी ते ब्राँझच्या किंवा पितळेच्या भांड्यात ठेवून मोठ्या शुद्धतेने घरात आणले पाहिजे. अशीही मान्यता आहे की ज्या भांड्यात गंगाजल भरायचे आहे आणि घरी आणायचे आहे, ते भांडे गाईच्या दुधाने भरून गंगेला अर्पण केले पाहिजे.
घरी गंगाजल कोठे ठेवावे ?
हिंदू मान्यतेनुसार गंगेचे पाणी हे पापमय गंगेचे प्रतीक आहे, अशा परिस्थितीत गंगा मातेचे हे पवित्र अमृत पूजेच्या ठिकाणी म्हणजेच घराच्या ईशान्य कोपऱ्यात स्वच्छ ठिकाणी ठेवावे आणि त्याला कधीही अशुद्ध अवस्थेत स्पर्श करू नये. गंगेचे पाणी कधीही अशा ठिकाणी ठेवू नका जिथे अंधार असेल किंवा लोक येण्या-जाण्याच्या वेळी त्याला स्पर्श करतील.
गंगा जलाचे धार्मिक महत्त्व
सनातन परंपरेत गंगाजल हे केवळ शरीर आणि मनाचे शुद्धीकरण करत नाही तर सर्व प्रकारचे दोष आणि पापे दूर करणारे मानले गेले आहे. हिंदू मान्यतेनुसार जो मनुष्य खर् या मनाने गंगेच्या पाण्यात डुबकी मारतो त्याची सर्व पापे आणि दोष दूर होतात आणि त्याला सुख आणि सौभाग्य मिळते. केवळ गंगाजलाचे सेवन नाही तर दर्शनही पुण्यदायी मानले जाते . हिंदू मान्यतेनुसार, गंगेचे पाणी जन्मापासून कोणत्याही सनातनी व्यक्तीशी संबंधित आहे आणि तो काळाच्या शेवटपर्यंत त्याच्याशी जोडलेला असतो.
हिंदू मान्यतेनुसार, जर आपल्याला असे वाटत असेल की आपल्या घरात नकारात्मकता वाढली आहे, तर सकारात्मक ऊर्जा मिळविण्यासाठी आपण सकाळी आपल्या घरात स्नान केल्यानंतर संपूर्ण घरात गंगाजल शिंपडले पाहिजे. हिंदू धर्मात भगवान शिवाची पूजा गंगापाण्याशिवाय अपूर्ण मानली जाते. अशा परिस्थितीत शिवाची कृपा प्राप्त करण्यासाठी त्यांनी गंगाजल अर्पण केले पाहिजे. जर तुमच्याकडे गंगाजल कमी असेल तर शुद्ध पाण्यात थोडेसे गंगाजल मिसळा आणि ते शिवलिंगावर अर्पण करा. हिंदू मान्यतेनुसार, पापापासून मुक्ती आणि मोक्ष प्राप्त करण्यासाठी एखाद्याने स्नान केले पाहिजे आणि गंगाजल ग्रहण केले पाहिजे.
Leave a Reply